Ten oorlog!

Generaal b.d. Peter van Uhm deed laatst een opmerkelijke uitspraak in het radioprogramma ‘Verloren zonen - een eeuw ten oorlog’. Hij zei dat we respect moesten hebben voor Nederlandse Syriëgangers omdat ze streden voor hun idealen en voor een betere wereld. Een aangrijpende bewering van de man die op de dag dat hij als commandant der Nederlandse Strijdkrachten aantrad, zijn zoon verloor. In het warme,stoffige maar vooral verafgelegen Afghanistan reed Dennis, ongetwijfeld ook vol idealen, langs een fatale bermbom.

Mijn jeugd was doordrenkt met verhalen, getuigenissen en ontboezemingen uit de Tweede Wereldoorlog. Mijn grootouders en vader overleefden het bombardement op Rotterdam. Precies een jaar later werd Glasgow gebombardeerd. Mijn moeder, haar zus, broers en ouders ontsprongen de dodendans.

Als elfjarige waren we op vakantie naar de Westhoek in België. Daar zag ik de sporen van loopgraven en het droeve resultaat van de Groote Oorlog ( 1914-1918 ): horizonbrede erevelden met ontelbare kruisen. Een hele generatie werd aldaar weggemaaid door barbaars oorlogsgeweld.

De eerste partij waar ik ooit op stemde was de PSP, over idealen gesproken. Toen eind 1989 de Muur viel dacht ik oprecht dat een wereld zonder oorlog aanstaand was.

Nog geen anderhalf jaar later ( 17 januari 1991 ) stond ik tijdens de ochtendspits in een benzinestation. De nacht ervoor had ik, samen met de rest van de wereld, bij CNN het begin van Desert Storm meebeleefd. Bij de koffieautomaat dromden mannen samen. Ze sloegen elkaar stoer op de schouders, hun wangen gloeiden van opwinding. Oorlogsretoriek ronkte: "we pakken ze, de eerste klap is een daalder waard, onze wapens en soldaten zijn veel beter."

Verbijsterd en gedesillusioneerd bleef ik achter. Zo ontvankelijk zijn jonge mannen blijkbaar om zich enthousiast in het strijdgewoel te storten, ongeacht de afloop. Nu weer in Syrië, Oekraïne en de Centraal Afrikaanse Republiek. Mocht mijn zoon zich geroepen voelen ten strijde te trekken vóór - of tegen - wie of wat dan ook, dan houd ik hem tegen.

Desnoods met geweld.

Thomas van der Steen