Dansen?

                                

                                                       

                                            DANSEN?

Ploegend tegen de polderwind in bereik ik Zeewolde. Hier vaart de fietsveerpont naar Strand Horst, terug naar het oude land. De kapitein maant me tot spoed, de boot ligt al onder stoom. Puffend en bezweet betreed ik het ruim van de boot. Die doet zijn naam eer aan, strekkende meters leegte. Ik zet mijn fiets naast de andere twee. De vloer is bekleed met rood zeil, als vroeger in de danszaal. Uit de box in de hoek klinkt ‘Happy’. Aan de enige muurbloem op de boot vraag ik; ‘Dansen?’ Besmuikt slaat ze de ogen neer en pakt de arm van haar norse man. De schroef doet het water kolken en we vertrekken. De golven laten de boot dansen. Zij wel!

Thomas van der Steen

         

              

    

              Erbarme dich, mein Gott

Het is vrijdag, niet zo maar een, het is de vrijdag die we met een hoofdletter schrijven, Goede Vrijdag. De aandacht voor die dag wordt almaar groter. In de slipstream van de Matthäeus-Passion, het muzikale icoon van Jezus’ lijdensverhaal. Bij de EO wordt een verlicht kruis getorst, niet door Jezus, door BN’ers. Laat ik eens naar Naarden fietsen waar de bloem der natie zich verdringt voor de deuren van de Grote Kerk.

De route ernaartoe slingert door het Corversbos. Via het fietstunneltje bereik ik de villawijken van Hilversum. In diezelfde tunnel stond ik veertig jaar geleden te schuilen voor de regen, bang dat mijn sjekkie zou doven. Maar nu is het droog en ik rook niet meer, althans, geen shag. De Trompenberg, het hoogste punt van Hilversum, doemt op als de berg Golgotha. Bovenop staat geen kruis maar een watertoren. De naam is ontleend aan Cornelis Tromp, zoon van Maarten. Het verhaal gaat dat de opperbevelhebber van de vloot én zakenman vanaf hier kon zien of zijn schepen al voor Pampus lagen. Nu zie je alleen maar bomen en de 200 meter hoge KPN-toren.

De wijk aan de voet van de Trompenberg is dan wel een woonwijk maar de natuur is uitbundig aanwezig. Witte rododendrons bloeien weelderig, een maand te vroeg. Dit voorjaar is verbluffend warm, de weergoden zijn mij als fietser genadig. Na de stadsgrens strekken hei en bos tot aan het Naardermeer. Dreigende reigers loeren naar in poelen plonzende kikkers. Als ik bij Naarden-Vesting aankom zie ik op de klok van de kerk dat de Matthäus pas over een uur begint. Ik kan nog een rondje om de vesting heen fietsen. De gracht is geliefd bij karpervissers. Talloze groene tentjes verraden hun aanwezigheid. Gebiologeerd turen de vissers naar hun dobbers. De rit over de wallen geeft een prachtig beeld van de solide verdegingswerken. Hopelijk siert de luchtfoto van de vesting met zijn specifieke stervorm nog steeds de geschiedenisboeken.

Via de Turfpoort fiets ik het stadje binnen. Over de kinderkopjes rammel ik naar de Grote Kerk. Onberispelijk geklede mensen staan gedisciplineerd in de rij. Ik hoef niet aan te sluiten, ik kom hier niet voor de muziek. Aandachtig keek ik naar de uitzending van De Wereld Draait Door die geheel aan Bach’s meesterwerk was gewijd. Het begin vond ik mooi, de hits ook. Maar meer dan tweeënhalf uur op een harde kerkbank naar klassieke muziek luisteren lijkt mij een gruwel. Ik ben hier om naar de elite van Nederland te kijken. Het kabinet is traditiegetrouw aanwezig bij deze verheven uitvoering. Maar in de rij Rutte, Plasterk noch Bussemaker. Ik zie wel oud politica Mirjam Sterk. Reinaldis van Ditshuyzen, royalty-expert en Maria Henneman, NOS-verslaggeefster en oud-minnares van Ruud Lubbers, staan gearmd in de queue. Bij de kerkdeur staat een slimme daklozenkrantverkoper zijn nering aan te prijzen. Hij wenst de bezoekers een mooie uitvoering en een gezegend Pasen. Maar zelfs Cor van Zadelhoff, vastgoedhandelaar en de man met de meeste daken boven zijn hoofd, negeert hem. Van Rutger Castricum van Pownews hoor ik dat de leden van het kabinet en andere grote namen naar binnen zijn gegaan via de ‘artiesteningang’. De deuren sluiten, ik stap weer op mijn fiets. Ik hoop dat de sopraan van dienst in navolging van Jo Vincent het liedboek over een paar uur dichtklapt en zegt; “ziezo, die hangt weer voor een jaar.”

Thomas van der Steen

             

                                                       Ten oorlog!

Generaal b.d. Peter van Uhm deed laatst een opmerkelijke uitspraak in het radioprogramma ‘Verloren zonen - een eeuw ten oorlog’. Hij zei dat we respect moesten hebben voor Nederlandse Syriëgangers omdat ze streden voor hun idealen en voor een betere wereld. Een aangrijpende bewering van de man die op de dag dat hij als commandant der Nederlandse Strijdkrachten aantrad, zijn zoon verloor. In het warme,stoffige maar vooral verafgelegen Afghanistan reed Dennis, ongetwijfeld ook vol idealen, langs een fatale bermbom.

Mijn jeugd was doordrenkt met verhalen, getuigenissen en ontboezemingen uit de Tweede Wereldoorlog. Mijn grootouders en vader overleefden het bombardement op Rotterdam. Precies een jaar later werd Glasgow gebombardeerd. Mijn moeder, haar zus, broers en ouders ontsprongen de dodendans.

Als elfjarige waren we op vakantie naar de Westhoek in België. Daar zag ik de sporen van loopgraven en het droeve resultaat van de Groote Oorlog ( 1914-1918 ): horizonbrede erevelden met ontelbare kruisen. Een hele generatie werd aldaar weggemaaid door barbaars oorlogsgeweld.

De eerste partij waar ik ooit op stemde was de PSP, over idealen gesproken. Toen eind 1989 de Muur viel dacht ik oprecht dat een wereld zonder oorlog aanstaand was.

Nog geen anderhalf jaar later ( 17 januari 1991 ) stond ik tijdens de ochtendspits in een benzinestation. De nacht ervoor had ik, samen met de rest van de wereld, bij CNN het begin van Desert Storm meebeleefd. Bij de koffieautomaat dromden mannen samen. Ze sloegen elkaar stoer op de schouders, hun wangen gloeiden van opwinding. Oorlogsretoriek ronkte: "we pakken ze, de eerste klap is een daalder waard, onze wapens en soldaten zijn veel beter."

Verbijsterd en gedesillusioneerd bleef ik achter. Zo ontvankelijk zijn jonge mannen blijkbaar om zich enthousiast in het strijdgewoel te storten, ongeacht de afloop. Nu weer in Syrië, Oekraïne en de Centraal Afrikaanse Republiek. Mocht mijn zoon zich geroepen voelen ten strijde te trekken vóór - of tegen - wie of wat dan ook, dan houd ik hem tegen.

Desnoods met geweld.

Thomas van der Steen