Lente en Nieuwegein

                  

                  Lente en Nieuwegein

Herfst en Nieuwegein was het eerste nummer dat ik ooit van Spinvis hoorde en ik was op slag verkocht. De muziek maar vooral de teksten van Erik de Jong vielen op. Ik moet aan dat nummer denken als ik op de Pont Napoleon in Vianen sta. Aan de overkant van de Lek ligt Nieuwegein en het is trouwens geen herfst maar lente.

‘de wind verzamelt stemmen en papier’

Om de lente te vieren wil ik via de Lekdijk stroomafwaarts naar Ameide fietsen, om daar met het veer naar Lopik aan de overkant te varen. Daarna met de wind in de rug naar Nieuwegein, om op de plattegrond te kijken die Spinvis inspireerde tot:

‘de sneltram en het kruispunt

en het zwembad

U bevindt zich hier’

Om bij de dijk te komen moet ik langs het haventje van Vianen en door de Lekpoort. Het stadje blijkt een parel, de poort geeft toegang tot een historisch straatje met het stadhuis als hoogtepunt. Dat de watertoren van wit beton detoneert in dit decor vind ik juist mooi.

Het fietspad bovenop de dijk geeft goed zicht op de Lek maar de forse tegenwind heeft vrij spel. Het is eind maart en alle voorjaars clichés trekken voorbij. Onder roze bloesem zoeken lammetjes ijverig naar de melk van hun moeder. Het gaat er niet zachtzinnig aan toe en heb medelijden met de ooien. Als ik uitblaas op een bankje en over de uiterwaarden kijk, kruipt er onmiddellijk nieuwsgierig ongedierte over mijn blote armen.

‘het was misschien z’n tijd

daar ligt ie nou

je vraagt je af

wie er morgen in z’n auto rijdt’

Als ik in Ameide kom blijkt het ook een prachtig stadhuis te hebben. Een rij historische panden geeft het stadje allure. Voor het monumentale pand van het Hoogheemraadschap staat een spierwitte Bentley geparkeerd; is de dijkgraaf op bezoek?

Op een grasveld bij de rivier eet ik mijn lunch. Hiervandaan heb ik goed zicht op het dobberende pontje verderop. De schipper houdt ook lunchpauze en rommelt wat in zijn stuurhut. Pas als een vrouw haar fiets op het dek parkeert kom ik in beweging. Omdat de boot al die tijd niet heeft gevaren vraag ik de vrouw wanneer hij vertrekt. ‘Huub, wanneer ga je varen?’ Huub richt zich op en zegt: ‘aanstaande zaterdag weer voor ‘t eerst.’

‘in alles wacht

vandaag de eeuwigheid’

Teleurgesteld stap ik op om dezelfde weg terug te gaan. Geïrriteerd en met de wind in de rug haal ik met gemak drie binnenvaartschepen in, dat zal ze leren.

Uiteindelijk sta ik weer op de Napoleons brug die de uiterwaarde overspant. In 1811 stond de keizer hier ook, hij was onderweg naar Utrecht. Toen werden hemel en aarde bewogen om hem en zijn gevolg over te zetten. Ik moet wachten tot zaterdag.

‘vanaf hier is alles wat het lijkt’

Thomas van der Steen

Herfst en Nieuwegein, Spinvis

https://www.youtube.com/watch?v=9FUUi8-HpTE&list=RD9FUUi8-HpTE#t=29

Hilversumse Architectuurprijs 2017

        

       

       Hilversumse Architectuurprijs 2017

Sinds 2009 reikt de Stichting Hilversumse Architectuurprijs een onderscheiding uit aan een bouwwerk dat in de twee jaar ervoor in de mediastad is verrezen. Naar mijn mening te vaak; wat gebeurt er nou helemaal in een gemeente met 88.008 inwoners? Er wordt verbouwd, gerenoveerd en nieuw gebouwd maar niet op wereldschokkende schaal.

Om een beeld te krijgen fiets ik langs de nominaties van editie 2017. Er is een vak- en een publieksprijs.

• Crematorium Zuiderhof

In het verlengde van de straat waar ik woon begint de hei. Daar ligt Zuiderhof, een begraafplaats ontworpen door de wereldberoemde architect Dudok. Het is een van zijn laatste werken en Rijksmonument. Ik vind het prachtig: wit, strak, een zuilengalerij en waterbassins.

Hilversum had geen crematorium, we moesten uitwijken naar Bilthoven. Daar was ik de laatste tijd te vaak: ik nam afscheid van mijn ouders, beste vriend, collega’s en ouders van vrienden.

Vanaf nu kan ik op de fiets voor het laatste vaarwel . De aula is in de stijl van de oude meester gebouwd: een witte rechthoek op het gras. Ik moest meteen na de opening al opdraven en zag door het immense raam de einder.

• Natuurbrug Hoorneboeg

Het is de eerste dag van het jaar dat de zon van de kou wint. Ik voel me zoals koeien die voor ‘t eerst de wei in gaan. De hei loopt af naar de bosrand en terwijl ik op volle snelheid over het pad stuif, dwarrelen de winterse besognes van me af. De natuurbrug in het bos is een brug, niks meer, niks minder. Als het zich wil onderscheiden moet het komen van de eikels en bladeren die in het beton zijn gestanst.

Op de volgende brug over de spoorlijn naar Utrecht zie ik een klassieker. De betonnen bovenleidingsportalen uit 1938 zijn zeldzaam industrieel erfgoed.

• Pim Jacobsstraat 1

Om door het bos bij de nieuwbouwwijk te komen waar bovenstaand huis staat moet ik langs het Wasmeer. Hilversum was een weversdorp en voordat de schapen werden geschoren werden ze hier gewassen.

De wijk is in aanbouw dus veel zand, stapels stenen en witte busjes met bouwvakkers. Het genomineerde huis is klaar en de Scandinavische roots waarvan wordt gesproken zijn zonneklaar. Veel hout - dat verweert zo snel - en hé, dat lijkt wel een rieten muur.

• Raafstraat 2-28

In de Vogelbuurt is een klein straatje verbouwd tot hofje. Donkere steensoort, blauwe deuren, rode steen voor de binnenplaats waar picknicktafels staan. Het lijkt knus maar dan moet je ‘t wel goed kunnen vinden met je buren.

• Villa Industria

Waar vroeger de gasfabriek en zijn gashouders stonden is nu een nieuwe wijk verrezen. Drie flats in de vorm van die gashouders en ernaast huizenblokken in het tegenwoordig veel gebruikte donkerrode steen. Op een relatief klein terrein 357 woningen met een ondergrondse parkeergarage.

Mijn stem gaat naar dit project, een mooie en nuttige bijdrage aan Hilversum.

• De Alliantie

Jaren zeventig kantoorgebouw met grotere ramen. Het blijft saai.

• Vivaldipark 14

Omdat de route naar deze villa door de buurt gaat waar ik, kinderverdriet daargelaten, leed aan een gelukkige jeugd, fiets langs het huis waar ik woonde tot mijn 10de. Het lijkt gekrompen en ik wed dat er op de ramen van mijn oude slaapkamer geen ijsbloemen meer staan in de winter.

Vlak bij het Mediapark staat mijn oude school. Onmiskenbaar van Dudoks hand. Over de Rudi Carrelllaan en André van Duinboulevard gaat de snelste weg naar het Vivaldipark. Hier stond vroeger Het Nieuwe Lyceum; een school voor kinderen uit de gegoede burgerij. Dat laatste werd altijd met klem ontkend, vooral door mijn zussen die daar hun diploma’s haalden.

Nu staat er een wijkje met villa’s en nummer 14 is er een van. Ik vind het niks en mis de door de architect gebezigde term ‘sculpturale expressie’.

• Jac. Pennweg 25

Ik ben nu in de wijk Trompenberg, louter vrijstaande villa’s met Range Rovers en Porsches ervoor. Het genomineerde huis staat boven op de berg, en die is legendarisch steil. Alle fietsers vervloeken ‘m.

Het huis is een aaneenschakeling van rechthoeken en net als al die nieuwe huizen bekleed met hout. Hier spreekt de architect zelfs van een ‘museaal effect’, je moet maar durven.

• Laanstraat-Kruissteeg

In het centrum verrijst een historisch buurtje en daar zijn vier nieuwe woningen aan toegevoegd. Op deze plek stond vroeger de synagoge, de deurklink had de vorm van een davidster.

• MH17 monument

Hilversum werd onevenredig zwaar getroffen door het drama met de MH17. Ook ik kende een van de 15 slachtoffers die hier woonden. Het herdenkingsmonument vind ik ronduit lelijk. De zonnebloemen zijn van koper, dof en kleurloos. De kleurrijke uitbundigheid van de bloeiende zonnebloemen op de plek des onheils gaven troost.

Het voordeel is dat de zonnebloemen voor het allermooiste gebouw staan: ons Raadhuis.

Thomas van der Steen

ps de uitslag:

Vakprijs voor de Alliantie, rare jongens die architecten.

Publieksprijs voor Jac. Pennweg