Cartoonisten in de kou
‘Zou je het wel doen?’, vraagt mijn vrouw bezorgd, ‘het was vannacht min 9!’ Ze heeft gelijk, het was de koudste nacht van deze winter tot nu toe en vanavond wordt de eerste marathon op natuurijs gehouden. Maar ik snak naar een rondje fietsen. Er is een zonnetje beloofd en tegen kou kun je je toch kleden?
Als ik bij station Driebergen-Zeist op mijn fiets stap wordt de zon nog omfloerst door grijze wolken. Die hebben net een laagje sneeuw gemorst. Er hangt zo’n typische witte sluier die ik nog ken van heuse winters.
Het plan is om een klein rondje in de buurt van de piramide van Austerlitz te maken. Langs de provinciale weg staan enorme herenhuizen waar hoofdkantoren van stichtingen, banken en bedrijven zijn gevestigd. Van Lanschot, het Wereld Natuur Fonds, PGGM, Witteveen Mode, Univé, Triodos, Achmea, het houdt niet op. Sommige staan op een heuvel - voor nog meer aanzien - en hebben bevroren vijvers in de uitgestrekte tuinen. Ik draai het bos in richting Huis ter Heide en Bosch en Duin. Het bos blijkt een villawijk. Als Gooier ben ik wel wat gewend maar de huizen die hier staan zijn indrukwekkend.
In de lanen is het stil, de sneeuw dempt, er is geen mens op straat. Mijn banden laten een zwarte streep achter op straat, een traan trekt een warm spoor over mijn koude wang. Ondanks de warme kleding blijf ik rillen. Door de gladheid rijd ik voorzichtig, de fietsvreugde is ver te zoeken. Na een uurtje geloof ik het wel en draai om. In een rechte lijn fiets ik over de Slotlaan van Zeist. Bij de eerste de beste gelegenheid waar de koffie warm is stap ik af. Na twee ouderwetse bakkies, geen barista te bekennen, kom ik langzaam bij. Een poster maakt melding van een expositie over de tekenaars Yrrah en Peter van Straaten. De tentoonstelling blijkt in Slot Zeist, aan het einde van de straat.
Het voormalige lustoord heeft een vorstelijke oprijlaan. Het 17-eeuwse buiten kreeg het Nederlandse Versailles als bijnaam. Ik ben de enige bezoeker en word enthousiast ontvangen door vrijwilligers die veel musea in Nederland open houden.
In mijn jeugd vielen zowel Het Parool als Vrij Nederland thuis door de bus, beide tekenaars zijn mij bekend. De tekeningen van Peter van Straaten zie ik nog wekelijks, altijd kommer en kwel. De hernieuwde kennismaking met Yrrah bevalt mij zeer. Elke geëxposeerde tekening ken ik nog. De pronte vrouwenlijven, een bespotte Jezus en de mislukte zelfmoorden, zalig. Dat ik ze mij nog allemaal kan herinneren is geen straf, integendeel, ik herleef de verwondering die ik had toen ik 14 was.
De tekeningen van van Straaten zijn gedrenkt in alcohol en walmen sigarettenrook. Glimlachend verlaat ik de tentoonstelling.
Als ik buiten kom schijnt de zon volop. Hij daagt me uit om nog een rondje te fietsen maar ik laat me niet verleiden.
Thomas van der Steen
