Spakenburg

                  Back Home

Pfew, dat gaat niet mee vallen vandaag. Voor het eerst na weken rust weer eens een echte fietstocht. Ik trap iedere dag naar mijn werk en maak rondjes om de kerk. Maar echt er op uit, eten en drinken in de fietstas en een vooraf uitgezette route? Dat heb ik zeker zes weken niet gedaan. En eerlijk gezegd kan ik niet wachten om loos te gaan. Vandaag wil ik lunchen in de haven van Spakenburg en ik wed dat het gaat lukken.

Eerst naar de Franse bakker (Le Fournil de Sébastien) op de Gijsbrecht voor een 'pain aux raisins' voor de broodnodige koolhydraten. Met dat rozijnenbroodje, vakantiesentiment en zoete spierverzorger in één, moet het eerste deel van het traject overbrugbaar zijn. Ik heb het eerder gedaan maar ik kies een andere route. Eerst de beproefde weg over de hei naar Theehuis 't Bluk. Het is eind augustus dus de heide staat in bloei. De golvende Zuiderheide is een paarse zee, van horizon tot horizon. De eerste tien jaar van mijn leven woonde ik hier om de hoek maar nu pas, op mijn 53e, zie ik er de schoonheid van in.

Bij 't Bluk rechtsaf het bos in om uit te komen bij 'de Witte Bergen'. Een overbekende van der Valk-vestiging drukbezocht door gezinnen, vertegenwoordigers, managers -met een plan-, criminelen -met een plannetje-, goeroes, bedrijfstherapeuten, evangelisten, bejaarden en matrassenverkopers. Laatst las ik een artikel dat de leiding van de uitdijende familie van het bakje appelmoes met kers af wil. Onbegrijpelijk, never change a winning team!

Daar ga je ook over het viaduct van de A1, het bos in. Gisteren zag ik de insectenaflevering van de BBC-serie Life. De overeenkomst van een hardwerkende mierenkolonie en de snelweg onder me is treffend. Links liggen de geglooide zandverstuivingen waar 'de Witte Bergen' zijn naam aan te danken heeft. Het bospad slingert naar de Gooyersgracht in Laren. Aan het eind een fietstunnel onder de A27 die Eemnes ontsluit.

Meteen aan de rechterhand een dorpse begraafplaats. De dodenakker oogt klein maar dat komt omdat de velden zijn begrensd door heggetjes. Het geeft zoals eigenlijk alle begraafplaatsen een intiem gevoel. Ik ben hier samen met de doden en fantaseer over hun leven. Op het graf van Chr. Blom -lieve man, papa en opa- staat een enorme porseleinen Peterbilt-truck. Behalve echtgenoot, vader en grootvader was Chris dus ongetwijfeld vrachtwagenchauffeur. Hij stierf op 55 jarige leeftijd, slachtoffer van teveel gehaktballen en teveel sjekkies van van Nelle, het lot van de ridders van de weg. Zijn familienaam Blom komt meerdere malen voor op dit kerkhof. Net als de naam Overeem maar dat is logisch: de rivier de Eem ligt even verderop.

Eemnes heeft veel nieuwbouw en een heel oude dorpskern. Daar is ook de kerk en horeca. Bij het pleintje voor café Wakker heb je een uitzicht over de polders. Feitelijk loopt dit polderlandschap tot de rand van de Veluwe, bij Putten en Harskamp. Vanaf de dijk heb je het gevoel dat je daadwerkelijk de polder induikt. Je hebt hier een ongelooflijk weidse blik, niets dat het gezichtsveld blokkeert.

Links de malende windmolens aan gene zijde van het Eemmeer. Je kan er lang en breed over lullen: de statige reuzen maken zich onmiskenbaar schuldig aan horizonvervuiling. Over wind gesproken: voordat je hier gaat fietsen moet je wel even windkracht en -richting nakijken. Zo ver als je hier kan kijken, zo onbelemmerd kan het hier ook waaien.

Rechts, heel ver weg, ruist de zo goed als onzichtbare A1 van Amersfoort naar Amsterdam.

Maar recht voor je de platte polder met zijn ontelbare weidevogels. Ik wist tot twee jaar geleden niks van vogels – ja, mussen en duiven kende ik – maar naarmate je meer verkeert in de natuur gaat het als vanzelf. Inmiddels heb ik in de Eempolder grutto's, sternen, tureluurs, kieviten en lepelaars gezien. In de verte de dijk van de Eem, erachter een schattig jachthaventje. Op de dijk voert het fietspad naar het pontje over het water. De overtocht kost me 60 cent, geen geld, en als ik wil kan ik op de boot tax-free een zak aardappels kopen. Vriend R. wees mij ooit op dit staaltje oerhollandse koopmansgeest en nu zie ik 't met eigen ogen. Aan de overkant ligt Eemdijk, voor originele namen ben je hier aan het verkeerde adres. Het dorp heeft slechts 800 inwoners maar wel 3 kerken. Het dorp is zó diepgelovig dat het pontje niet op zondag vaart.

Vanaf de pont rechtdoor naar Spakenburg. Ik rijd langs tuinen die zó ontzettend strak zijn vormgegeven dat het wel midgetgolfbanen lijken en wel baan 1. Blijkbaar is enige frivoliteit uit den boze in deze rigide geloofsgemeenschap. In één van de tuinen kijkt een in klederdracht gehulde bewoonster mij nors aan, ik kan het haast niet geloven, dat het nog bestaat!

De Vaartweg voert me naar mijn lunchafspraak in de dubbelgemeente Bunschoten-Spakenburg. Bij de haven troepen dagjesmensen samen op de terrassen. Bij het pleinhuisje bestel ik een portie kibbeling –met gratis saus- en een broodje krabsalade. Op een bankje in de zon de oude haven overziend is het aangenaam lunchen. In de haven liggen houten hellingen waar botters worden gerepareerd.

Ik verlaat het dorp in noordelijke richting naar het Eemmeer. De stadions van de rivaliserende voetbalclubs Ijsselmeervogels en Spakenburg liggen vredig naast elkaar. De ooit gevreesde Zuiderzee is getemd en het water kabbelt nu kalm tegen de wal. Verder op de dijk staan nog de overblijfselen van de eeuwenoude palendijk. Dat was in vroeger tijd de houten zeewering die het land moest beschermen tegen de woeste baren. Als je de dijk verder volgt kom je weer in Eemdijk terecht. De gefortuneerde dorpelingen hebben huizen laten bouwen die niet zouden misstaan in welke Vlaamse gemeente dan ook. Minikasteeltjes, veel steen, geen grasspriet te bekennen. Er wordt hard gewerkt en veel verdiend door de huizenbezitters en dat zal je weten ook. De bekende gele 'Broodbussen' van bakkerij 't Stoepje staan her en der verstrooid over het dorp. Die zwermen alle dagen, behalve zondag natuurlijk, door heel Nederland om op de markten goede zaken te doen.

Op de pont terug naar Eemnes heb ik met een andere pontbaas te doen dan vanochtend. Van deze krijg ik na betaling een kaartje met de prijs. De vorige veerman zal toch niet frauderen met mijn zestig cent? Petrus zal aan de hemelpoort weinig meededogen tonen.

Terug in de polder kies ik voor de kortste weg naar huis.

Op mijn oren komt ' Het Moet 'n Zondag Zijn' ( toeval bestaat niet ) van Kasper van Kooten voorbij. Weergaloze eerste zin: “er is iets loos met mijn lust”. Ik geef het je te doen, zo'n bekende en succesvolle vader hebben en toch in dezelfde stiel een carrière ambiëren. Zus Kim is ook al zo getalenteerd dus het is ongetwijfeld een genenkwestie.

Voordat ik vertrok wilde ik nog langs de Theetuin maar ik voel de krachten langzaam uit de kuiten vloeien. Over de fietspaden dwars door de nieuwbouwwijken zoek ik mijn weg. Mond stijf dicht, wolken met vliegend ongedierte zweven in de lucht. Ik kom nog langs een heel klein woonwagenkamp. Op zijn hoogst zeven wagens, totaal ingemetseld door dezelfde witte kalkzandstenen. Die romantici hebben zich letterlijk laten opsluiten door een compromis van de gemeenteraad. Net als in Eemdijk geen tuin maar beton, lekker makkelijk met parkeren.

Bijna thuis, een slordige veertig kilometers gefietst en doodop. Daar moet ik de komende tijd maar gauw wat aan doen.